كد ساعت

طبیعت در معماری

سه نوع الهام پذیری از طبیعت درمعماری:

تقلید و الگو پذیری و الهام جویی از طبیعت در معماری به سه شیوه تقسیم می‌شود. هریک از این شیوه‌ها از شیوة قبل خود کامل تر و آگاهانه تر است و شیوة سوم، شیوه مطلوب و غایی ست.

• الهام از اشکال طبیعت
• الهام گیری معنایی از طبیعت
• الهام از قواعد طبیعت

۱. الهام از اشکال طبیعت در این روش تنها به تقلید از شکل پرداخته شده و به مبانی و اصول سازه‌ای آن توجه نمی‌شود. به عنوان نمونه لایه‌های زمین منطبق با نیروهایی که به آن وارد می‌شوند، شکل می‌گیرند؛ در حالی که معماران با نادیده گرفتن این نیروها صرفاً وضعیت موجود را برداشت می‌کنند. تبدیل ساختمانی ظاهراً طبیعی به واقعیت، عملی پرهزینه و در واقع غیر طبیعی است، زیرا طبیعت از قانون حداقل استفاده از انرژی بهره می‌جوید، در صورتی که برای ساختن و زنده نگاه داشتن ساختمانی شبه طبیعی با اشکال نامنظم باید انرژی بسیار زیادی صرف شود.

۲. الهام گیری معنایی از طبیعت استعاره و معنی می‌تواند ما را از دام سطحی نگری در امان نگه دارد. کارهای معمارانی که به طبیعت از دید جامع استعاری نگریسته‌اند و ساختمان‌های خود را بر مبنای آن بنا کرده‌اند بهترین الگوی این راهبرد خلاقیت می‌باشند.

۳. الهام از قواعد طبیعت بهترین الهام گیری از طبیعت، استفاده از قواعد وقوانین آن است و چون این قواعد، درطبیعت عمومیت دارند، نباید برای بهره‌گیری از آن‌ها، از یک نمونه خاص، الهام گرفت. سازه‌های معماری با بهره‌گیری از این قواعد طبیعی، به طبیعت نزدیک تر می‌شوند. حفظ ساختار موجود در مقابل بارها ونیروهای وارد بر آن در پدیده‌های طبیعت مهم ترین فلسفهوجودی سازه آنها است که در سازه‌های طبیعی از روش هایمختلفی برای مقابله با نیروهای خارجی تهدیدگر استفادهمی شود. در ادامه به چهار مورد آن اشاره می‌شود.

۱-۳ - طبیعت همواره سعی دارد که تا حد امکان از تنشهای کششی و فشاری در سازه‌های خود استفاده

کند و از تنشهای خمشی جز در مواردی که ساختار آن ماهیت لایه‌ای دارداستفاده نکند.

اساسا همه ساختارهای طبیعی بافت لایه ایدارند یعنی سطوح و احجام آن‌ها از کنار و روی هم قرار گرفتن

لایه‌ها به وجود آمده است. ماهیت لایه‌ای موجب می‌شود تادر فرم‌های طبیعی، فقط عکس العمل‌های کششی و یا فشاری بوجود آید.

۲-۳ - مقاومت در برابر نیروها با انعطاف‌پذیری و تغییر این روش در سازه‌های طبیعی به وفور مشاهده می شودو از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است. به عنوان مثال بسیاری از پرندگان ترجیح می‌دهند لانه‌های خود را بر رویشاخه‌های نرم و نازک درختان ایجاد کنند، چرا که هر چهشاخه‌ها از نعطاف پذیری بیشتری برخوردار باشند، احتمال شکستن آن‌ها کم تر خواهد بود. چنین رویه‌ای سبب می‌شود که ساختار ضمن صرف مصالح کم تر،

پاسخ گوی مقاومت به گونه بهتری نیز باشد.

۳-۳ - فرار از نیرو و جا خالی دادن در برابر آن:

این روش نیز یکی از روش‌های مقابله طبیعت در برابر نیروها است. و در حقیقت مبنای آن کاستن از مقدار و شدت نیروی وارد است. مثلا درختان در اثر وزش بادهای شدید با خم شدن خود امکان عبور مقداری از نیروها را از بالای خود می‌دهند و به این ترتیب از میزان نیروی وارده بر تنه آن‌ها کاسته می‌شود.

۴-۳ - استفاده از نیروهای مزاحم علیه یکدیگر و یا خودشان: درختان در هنگام باد، خم می‌شوند و مقداری از نیروی باد را به شکل انرژی پتانسیل درخود ذخیره کرده و در حرکت‌های رفت و برگشتی، بخشی از این نیرو را خلاف جریان باد، تخلیه می‌کند. قرارگیری شاخه‌های درخت به گونه‌ای است که وزن یک سمت از درخت باعث نگه داری سمت دیگر درخت می‌شود و بالعکس. در معماری مشابه این رفتار در ساختار دکل و دهانه اصلی پل آلامیلو اسپانیا طراحی شده توسط کالاتراوا، دیده می‌شود. در طراحی وساخت این پل، تعادل بین دکل و دهانه با تلفیق بر اصول زیبایی شناختی به صورت غیر متقارن برقرار شده است، به گونه‌ای که دکل و دهانه اصلی پل هر یک عاملی برای نگه داری دیگری می‌باشند.